روغن کاری موتور

موتور بوسیله روغن موجود در کارتل روغنکاری می شود روغن توسط پمپ  از کارتل کشیده شده و به تمام قطعاتی که حرکت نسبی دارند ارسال می شوند روغن موتور که  بین ۴ تا ۶ لیتر است توسط اویل پمپ مکیده شده و پس از تصفیه بوسیله فیلتر با فشار معینی به مدار روغنکاری ارسال شده و سپس به یاتاقانهای اصلی و فرعی هدایت می گردد. روغن رسیده به هر یاتاقان در سطح محور توزیع  شده و  مقداری از ان از سوراخ لنگ به محورهای لنگ ارسال گردیده و انها را روغنکاری می کند محورهای لنگ در حال چرخش روغنهای خارج شده از یاتاقان  را  به دیواره های  سیلندر  و زیر پیستون می پاشند که دو  عمل ضمن  ان  صورت می گیرد.

ابتدا روغنکاری دیواره سیلندر و پیستون , سپس خنک کاری پیستون و سیلندر روغن های  برگشتی  از دیواره سیلندر روی یاتاقان های اصلی , میل سوپاپ , تایپت ها و دنده میل سوپاپ  پاشیده شده  و انها را روغنکاری می کند .تایپت ها  هیدرولیکی  بوسیله مدار  اصلی روغن کاری  می شوند میل اسبکها و دستگاه سوپاپ بوسیله لوله روغن منشعب از مدار اصلی روغنکاری می شوند. از مدار اصلی لوله نازکی روغن را به نشاندهنده فشار روغن انتقال می دهد و  یا این عمل بوسیله سیم بطریقه الکتریکی از مدار روغن فرمان می گیردپس از اویل پمپ  فیلتر  تصفیه روغن  قرار دارد که  روغن  تحت فشار را قبل از استفاده در یاتاقانها تصفیه می کند.

روغن ریزی یاتاقانها جلو و عقب میل لنگ را بوسیله کاسه نمد  کنترل می کنند روی میل لنگ و قبل از  یاتاقان ها عقب  یک صفحه  روغن برگردان وجود دارد  که قطرش  بیشتر از قطر میل لنگ بوده و روغنهای رسیده را به کارتل باز می گرداند با وجود پیش بینی های لازم  جهت  جلوگیری از روغن ریزی معهذا نشتی کمی از دو انتهای میل لنگ غیر قابل  جلوگیری  می باشد در  صورت خرابی  یاتاقانها و کاسه نمدها مقدار نشتی افزایش یافته و در یاتاقان ها  عقب  روغن های نشت کرده به صفحه کلاچ نفوذ نموده و کار دستگاه کلاچ را مختل می نماید.

بیشترین علت  الوده سازی  روغن موتور  احتراق ناقص  است زیرا از طریق محفظه احتراق دوده و پس مانده های سوخت ناقص وارد کارتل  شده  و با قطرات بخار اب ترکیب گردیده و مواد شیمیایی مضری بوجود می اورد اکثر مواد  الوده  ساز روغن  در موقع سرد کار  کردن موتور  به کارتل نفوذ می کند در هنگام گرم کار کردن موتور اب  حاصل از سوختن  هیدروکربور  بصورت بخار  از اگزوز خارج شده و تقطیر نمی شود در اثنای  فعل  و انفعالات مواد  خورنده ای  مانند اسید  سولفورو تولید می شود که همراه بخار اب تقطیر گردیده  و وارد  کارتل می گردد  عمل تقطیر  اب و  اسید سولفورو  در موقعی  شدت می یابد که درجه حرارت دیوراه  سیلندر کمتر از  ۶۰ درجه سانتیگراد  باشد این  مواد پس از  تقطیر به کارتل ریخته و به علت سنگینی  در کف  ان قرار می گیرد  مواد رسوب کرده با کثافات و  فلزات پوسیده  و ذرات ر  ترکیب شده  و در اثر گرمای  محیط  ترکیبات لجنی چسبنده ای  تولید می کند  که باعث انسداد مجاری روغن می گردد از  طرف  دیگر در  موتور سرد بنزین   از دیواره های سیلندر  به  کارتل  نفوذ و روغن  موتور  را رقیق می کند  روغن  رقیق شده نه  تنها کیفیت روغنکاری  مطلوبی ندارد بلکه  مقدار نشتی و  روغن ریزی نیز افزایش می یابد مقدار تقطیر  اب و  اسید سولفورو ظرف  چند دقیقه در هوای سرد برابر است با تقطیر همان مقدار اب و اسید که در چندین ساعت در هوای گرم و شرایط عادی انجام گیرد.

در همه موتورها نیروی  پمپ روغن  از میل  سوپاپ تامین می شود  گاهی دندانه محرک روی محور پمپ روغن قرار دارد و انتهای ان نیز بصورت کوپلینگ میل دلگو را بحرکت در می اورد و گاهی دندانه محرک روی محور دلکو قرار داشته و اویل  پمپ بوسیله  کوپلینگ از انتهای محور دلکو نیرو می گیرد.

اویل پمپ دنده ای  رایج ترین  پمپ روغن است که نیروی  خود را از میل سوپاپ دریافت می کند در پمپ دنده ای  دو چرخ دندانه  وجود دارد  که با یکدیگر درگیر  بوده  و در محفظه داخلی  پمپ گردش می کنند یکی از دو چرخ دندانه محرک است و بوسیله محور  پمپ روغن می گردد و  دیگری متحرک بوده و در روی محور ثابتی که در داخل بدنه پمپ قرار دارد حرکت می کند وقتی  چرخ دندانه ها  در داخل محفظه بسته  پمپ حرکت چرخشی می کنند در قسمتی از محفظه حجم مرتبا افزایش پیدا کرده و فشار در انجا کاهش  می یابد در این قسمتی که افزایش حجم ایجاد می شود  لوله  مکشی  پمپ را قرار  داده اند  و در ان  قسمتی  که حجم به  کوچکترین  مقدار  خود می رسد لوله فشاری یا خروجی را نصب می کنند بنابراین با  چرخش دندانه ها  روغن از کارتل مکیده شده و وارد فضای داخلی پمپ می شود سپس با چرخش  بدور دندانه ها  به محفظه ای که دارای  حجم کوچکی  است  هدایت  گردیده  و فشار ان افزایش  می یابد  روغن  با همین  فشار  وارد مدار  روغنکاری  شده و  به وظیفه خود  عمل می کند.

پمپ  روغن   در اکثر  مواقع بیش  از نیاز  روغنکاری  موتور  روغن  پمپ می کند زیرا شدت  جریان روغن ارسالی باید از شدت جریان روغن مصرفی زیادتر باشد تا در صورت بروز نشتی و یا افزایش روغن ریزی در یک محل کمبود روغن در یاتاقانها اصلی بوجود نیاید. بنابراین در حالت نو بودن موتور و یا عدم عیب در مدار روغنکاری  , فشار  روغن  بیشتر از حد مجاز می باشد لذا مدار روغنکاری را مجهز به سوپاپ کنترل فشار می کنند. سوپاپ فشار وظیفه دارد فشار روغن مدار را همواره ثابت نگهداشته و در صورتی که فشار از حد لازم تجاوز کند  نیروی فنر  سوپاپ خنثی گردیده و با  حرکت پیستون به  یک طرف مدار تحت فشار به مدار ورودی ارتباط پیدا می کند و فشار مدار ثابت می شود. سوپاپ فشار را معمولا خارج از ساختمان اویل پمپ می سازند  تا در صورت نیاز بتوان به سهولت آن را بازدید کرده و یا مورد ازمایش قرار داد .